De aanleiding

Ik heb een voedselintolerantie en dat speelt me al heel lang parten.  Al meer dan 10 jaar geleden ben ik bij de huisarts geweest met klachten als hoofdpijn, vocht vasthouden, slechte doorbloeding dat zich uit in een koude neus, koude voeten en handen, druk en pijn op de borst en in het geheel  geen energie om ook maar iets op te pakken. Een algeheel gevoel van lamlendigheid met als klap op de vuurpijl een wazig hoofd.

Achteraf gezien vraag ik me af hoe ik hier zo lang mee heb kunnen ‘functioneren’. De problemen deden zich vooral voor na het eten van kruidige maaltijden, kaasplankjes en wijn maar ook bij, voor mijn gevoel, heel gezonde gerechten met groenten, salades en visgerechten. Ik werd  getest op de gebruikelijke allergieen maar daar kwam niets uit. Op dat moment kregen we echter wel al het vermoeden dat de kans groot was dat mijn klachten door bepaalde voedingsmiddelen werden veroorzaakt.

Een speld in een hooiberg

Het vinden van welke voedingsmiddelen  voor mij deze vervelende gevolgen hebben, was zoeken naar een speld in een hooiberg, aldus de huisarts meer dan 10 jaar geleden. Ik heb het er op dat moment bij laten zitten om de doodeenvoudige reden dat ik ook niet de energie had om dit uit te zoeken met een gezin met jonge kinderen en een eigen zaak. Ik heb het verdrongen en heb door gebuffeld voor zover dat in mijn mogelijkheden lag.

Het werd steeds erger en steeds vaker kreeg ik aanvallen waarvan ik nu weet dat het door voedselintoleranties komt. Voedselintoleranties bouwen zich op en worden erger in de loop der jaren. De klachten hielden ook steeds langer aan en ik was steeds minder te genieten voor mijn omgeving. Ook mijn werk en sociale leven gingen er onder lijden want ik had de energie niet om alles draaiende te houden.

Shock

Na een etentje met vrienden waarbij ik Indisch had gekookt, liep het de volgende dag volledig uit de hand. Ik had een overgebleven chocolaatje gepakt en kreeg het vreselijk koud en was ook niet meer warm te krijgen. Ik was volledig van de wereld en in deze situatie, waarin ik niet meer echt aanspreekbaar was, werd ik door mijn zoon gevonden die natuurlijk de schrik van zijn leven kreeg. Hij heeft direct mijn man gebeld en na een weekend opwarmen en slapen, kwamen we tot de conclusie dat dit zo niet langer  kon doorgaan. Ik ben deze keer door de huisarts doorverwezen naar een allergoloog die me opnieuw op allerlei allergenen heeft getest maar die eigenlijk naar aanleiding van mijn situatie al de indruk had dat de klachten een gevolg waren van een voedselintolerantie. Hij zou het op prijs stellen dat, als ik nog eens zo’n ernstige aanval kreeg, ik me direct naar het ziekenhuis zou spoeden om mijn bloed te laten afnemen om na te gaan wat er dan in  mijn lijf gebeurt. Ik kreeg er de papieren voor mee naar huis.  Als studieobject bleek ik voor hem een interessante casus.

Histamine

Hij heeft me doorverwezen naar een diëtiste. Zij herkende de symptomen van een histamine-intolerantie. We liepen mijn dieet na en dat zag er gezond uit. Daar was volgens haar weinig tot geen winst uit te behalen. Wel had ik die avond daarvoor een zuurkoolschotel met gehakt en mandarijnen gegeten. Heel gezond, normaal gesproken maar niet voor mij. Ook de zelfgemaakte tomatensaus waar iedereen in de familie zo dol op is en op het oog ook heel gezond, zit vol  histamine en is dus voor mij ongeschikt.  Om die reden gaf ze me het histaminebeperkend dieet. Een heel streng dieet omdat je alles weglaat waarin histamine zit of wat het histamine-niveau, je persoonlijke drempel, dat je van nature hebt, kan verhogen. Het was vlak voor de feestdagen en ze raadde me aan om er na de feestdagen mee te beginnen. Ik besloot niet te wachten want ik voelde me beroerd en hield me vast aan iedere strohalm die een kans op verbetering bood. Daar heb ik geen spijt van gekregen. Ik moest het in ieder geval 4 tot 6 weken volhouden om eens goed ‘op te schonen’. Daarna zou ik beginnen met een provocatiedieet dat inhield dat ik stuk voor stuk voedingsmiddelen zou gaan uitproberen en uittesten op de effecten op mijn lijf. Na twee weken het histamine beperkende dieet te hebben gevolgd, was ik zo fris in mijn hoofd, had zo veel energie en, nog een mooie bijkomstigheid, de kilo’s vlogen eraf. Ik hield geen vocht meer vast en was bovendien veel actiever.

Volhouden

De tijd van provoceren van voedsel was een heel vervelende want het ging al bij het eerste onderdeel mis, namelijk bij de biogene aminen, kaas.  Alle symptomen kwamen terug en ik moest dagen bijkomen. Zo gebeurde het nog een aantal keren met bijvoorbeeld tomaten, boontjes, spinazie, specerijen, vooral vanille en kaneel waren ernstige boosdoeners, en diverse vissoorten. Ik durfde op het laatst het gedroogde fruit, vol met sulfieten,  niet meer uit te proberen omdat ik er steeds zo ziek van werd. De diagnose werd hiermee  gesteld, een ernstige histamine-intolerantie. Ik ben nog nooit zo blij geweest met een diagnose en ik zit, 10 kilo lichter dan voorheen, veel beter in mijn vel.

Volhouden is geen probleem om de doodeenvoudige reden dat ik me zoveel beter voel. Mijn omgeving raakt er langzaamaan ook aan gewend al blijven feesten en partijen lastig omdat ik de dis die met zoveel zorg is bereid, geen eer aan kan doen. Dat valt niet altijd in goede aarde en dat is een van de redenen dat ik besloot om een kookboek te schrijven en deze website te ontwikkelen met recepten, interessante weetjes en achtergronden. Voor mijzelf, voor de broodnodige variatie, maar ook voor ‘lotgenoten’, andere geïnteresseerden en  mijn vrienden en familie zodat zij weten wat ze mij voor kunnen zetten. Sterker, waarmee ze mij een groot plezier doen!

De uitgangspunten

Kookboeken bij voedselintoleranties gaan veelal over een gluten-intolerantie en daarin worden allerlei ingrediënten gebruikt die niet zijn toegestaan bij een histamine-intolerantie, zoals diverse kruiden en specerijen. Dat is de reden dat ik gerechten ben gaan zoeken, bedenken, aanpassen, optekenen en fotograferen met voor een histamine-intolerantie, toegestane ingrediënten. Ik heb er een flink aantal gevonden, bedacht en verantwoorde variaties gemaakt op bekende recepten zoals een lekkere Griekse moussaka en een heerlijke Italiaanse risotto met groene asperges.

In een histaminevrij dieet worden biogene aminen en histaminevrijmakers weggelaten. Biogene aminen komen van nature voor in voedingsmiddelen en kunnen worden gevormd tijdens bewerking, rijping en bewaren. Daarom moet gebruik worden gemaakt van zeer verse voedingsmiddelen of diepvries voedingsmiddelen die goed zijn verpakt. Tot de biogene aminerijke producten horen o.a. kaas, diverse vissoorten, tomaat, zuurkool en bananen. Histamine kan na het gebruiken van bepaalde voedingsmiddelen of additieven in het lichaam worden vrijgemaakt en klachten veroorzaken. Voorbeelden van deze histaminevrijmakers zijn: alcohol, tomaat, eiwit van kippenei, diverse kruiden en specerijen.  Additieven, die een rol kunnen spelen zijn glutaminaat of smaakversterker (E 620-625) en het conserveermiddel sulfiet (E 220-228).

Nog een paar opmerkingen

Een groot aantal producten is niet toegestaan binnen het dieet. Dit vergroot de kans dat een beperkt aantal producten in grotere hoeveelheden of frequenter worden gebruikt. Omdat gebruik van grotere hoeveelheden van een bepaald product tot klachten kan leiden, is variatie binnen dit dieet essentieel. Bewerkte en gemengde producten (b.v. worstsoorten) zijn niet toegestaan. Het zelf bereiden van producten en gerechten is daarom essentieel voor de variatie binnen het dieet.

De histaminedrempel is voor iedereen anders, dus ook de effecten van voedsel zijn voor iedereen anders. Mogelijk dat voor iemand waarvan de drempel iets hoger ligt dan de mijne, een stukje kaas bij een glaasje Sauvignon Blanc goed valt. Bij mij is dit niet het geval. Sterker, ik voel me pas echt  goed als ik ook dat glaasje wijn laat staan.

Tot slot 

Na een moeizaam begin heb ik het koken opnieuw ontdekt. Ik deed het altijd al graag maar er is een nieuwe dimensie aan toegevoegd. Alles moet vers! Bouillonblokjes bijvoorbeeld, zijn uit de gratie dus bouillon maak ik tegenwoordig zelf van o.a. wortelen, bosui, bleekselderij en zout, en dat dient weer als basis voor vele lekkere recepten. Echt waar, het is anders en het voelde een tijdje als opnieuw leren koken maar ondertussen laat ik mijn fantasie de vrije loop en krijg ik steeds meer enthousiaste bijval van familie en vrienden.